id
stringlengths 1
5
| title
stringlengths 1
99
| author
stringclasses 172
values | book
stringclasses 254
values | content
stringlengths 13
55.6k
|
---|---|---|---|---|
101 | قیبلەم باسشەن | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | قیبلەم باسشەن، قیبلەم باسشەن
دڵ دایم جەباس دووریت باسشەن
گا فکر و گا ویر، گا وەسواسەشەن
گا بێ هوش، گاهۆش، گاگا تاسەشەن
هەرکۆ هەن هەرباس شەیدایی منەن
باس بەدبختی و ڕسوایی منەن
باس بەدنامیم جە شاران باسەن
جەی باسان ئەروام جەتەن هەراسەن
وە سەرگەردت بام هەی ئاوات واسم
بۆ وەیەک خەدەنگ کۆتا کەرباسم
هەم ئەروام نە جەور دووریت خەلاس بۆ
هەم ساکنی دڵ هەم کۆتای ب اس بۆ
وەرنە تا زێندەن «ئەحمەدناسناوی ئەدەبی» هەراسەن
باس هەر باس تۆن هەنێ چ باسەن |
102 | قیبلەم تەنیای تاق | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | قیبلەم تەنیای تاق، قیبلەم تەنیای تاق
قیبلەم بە شق حەق تاقێ تەنیای تاق
تاق جەو تۆڕرەی لوول وەردەی تاق تاق
تاق جەو غۆنچەی نادرەی ئافاق
بدەر، وەباوە ئی تاق پەی ئەو تاق
تا شاد بۆ وە تاق سەرلوح بان تاق
باوەس سۆز بەرز بۆ، جە سەودای فێراق
وەس ناڵەش گێڵۆ پێدا، نەنۆ تاق
وەرنە بە تاقی «ئەحمەدناسناوی ئەدەبی» پەی ئەو تاق
هەر تاق تاق ماچوو چون سەر تاق تاق |
103 | قیبلەم خاڵ تۆم | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | قیبلەم خاڵ تۆم، قیبلەم خاڵ تۆم
بە قورئان قەسەم کوشتەی خاڵ تۆ
زامدار خەستەی پای دەسماڵ تۆم
سەرعی، شەیدای دەست لال باڵ تۆم
پێکیای پەیکان موژەی سیای تۆم
بێ هۆش و خامۆش وەلای دیای تۆم
جە رۆ بێ خۆراک شەو بێ خاو تۆم
ئەر موسۆڵمانی، دڵ کەواو تۆم
ئەگەر حاڵ زانی، من ب ێ حاڵ تۆم
سەنعانم ئازیز، دین بە تاڵ تۆم
شێتم هەم شەیدای یەخەی واز تۆم
فیدای ئەگریجەی مێقراز گاز تۆم
قەیس ئەراگێڵ دیدە ی مەست تۆم
مەحبووس دوساخ هەم پابەست تۆم
بەهرام! تا وەحشر نمەدپۆش تۆم
قوربان! من غوڵام حەڵقەگۆش تۆم
فەرهادکەسێ کۆکەن، جەفابەردەی تۆم
عاڵەم مزانۆ وێڵ و هەردەی تۆم
کەسم نەمەردەن عازیەت بار تۆم
دووروا دوور جە تۆ گرفتار تۆم
جەفای بێ سفات ئازیز تا وەکەی؟
بۆی سەردی وەفات ئازیز تا وەکەی؟
تاکەی ڕۆخسارم زەرد بۆ وێنەی بەی
تاکەی هەناسەم بەیۆ پەیاپەی
تاکەی چۆن مەجنوونکەس لونگ خەم پۆشم
تاکەی چون کوورەی ئاهیر بجۆشم
تاکەی لەیلەکەم بەرگم پەڵاس بۆ
تاکەی تەن ڕێزە ڕێزەی ئەڵماس بۆ
تاکەی هێجرانت بەی تەور جاری بۆ
تاکەی خەدەنگت نە دڵ کاری بۆ
تاکەی بەرگەکەم قەڵاخی پۆش بۆ
تاکەی عەیش و نۆش جەلام خامۆش بۆ
ئەر مروەتت هەن وەسەن کافیەن
چینە زیاتەر بێ ئێنسافیەن
وەسەن، کافیەن سەوڵ سایەدار
رەحمێ کەر وەحاڵ ئی بەندەی هەژار
تاکەی جە زوان لاڵ بۆ پەی حاڵت؟
رەحمێ وەجەستەی سفتەی ئەوداڵت
هەی زەڕڕەی سفتەی لێوە بمانۆ
مەشهوور بۆ نەعام گشت عاڵەم زانۆ
گشت عاڵەم زانۆ زەدەی شەست تۆم
قاتڵ! من مەقتووڵ دیدەی مەست تۆم
مۆهرەن وەسەلام «ئەحمەدناسناوی ئەدەبی » داخ نە دڵ
ئازیز! سامازە داخ بەرۆ وە گڵ |
104 | قیبلەم و زووخاڵ | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | قیبلەم و زۆخاڵ، قیبلەم و زۆخاڵ
سا من جە دووریت نەبیم و زۆخاڵ
سفتەم وە هەردان نەبەردش شەماڵ
ژیام، نەمەردم، هەر مەندم وەی حاڵ
تەمامی ئەعزام نەبی وە نەی کۆ
زەلان ناوەردش، گەردم وەلای تۆ
هەنی چێش واچوو، چێش پەنەم ئامان
خەجاڵەت بارم تا مەرگ سامان
ئەر وەفام مەبی، شای زوڵف عەنبەر بۆ
مەویا هەر ئەو ڕۆ دوور کەوتم جە تۆ
دەرسات گیانەکەم تەسلیم بکەردا
تۆ پەی مەوتێ من غوسسەت بووەردا
ئیسە دووریت دیم ژیام نەمەردم
قەدەم وەماوای عەدەم نەبەردم
چەنی بواچوو داروو وەفای تۆ
وێم چەنی وەفام خاکم بە سەر بۆ
«ئەحمەدناسناوی ئەدەبی» تا ئەورۆ ماواش مەزارەن
جە ژیان وێش خەجاڵەت بارەن |
105 | نە وێرانەی دڵ | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | نە وێرانەی دڵ، نە وێرانەی دڵ
قیبلەم نگاکەر نە وێرانەی دڵ
دیدەم، بینائیم وێنەی پەڕەی گوڵ
لادێی پەرسە حاڵ، خەستەی داخ نە دڵ
دەردێ نێزەی سەخت فێراق باڵات
گەرمی مەحروومی گەرد پا و پاڵات
جەوساوە ئازیز جیا بیم جە هەم
جە خەم هەوارگەی مەیلت گێرتەن تەم
بەدەن جە دووریت بیەن وە قەقنەس
گیان نە جای سەختەن، نمەیوم وەدەس
وەرنە من تەعجیل یا ئەو بێ قەرار
نە مەسکەنێ وێش نەکەردەن فەرار
نە ساڵ و نە ماهـ نە حەفتە و نە شەو
نە ساتێ ئارام، نە دەقێقێ خەو
نە مەشوم نە چەم خاڵۆ جە دووریت
هەر ئێد مەواچوون داخ نە مەهجووریت
ئەی شەو وە سەرگەرد جوانمردیت بام
یا تەمامم کەر یا زوو بەر تەمام
ئەمشەو ئەسڵەن ویر بەیانیت نیەن
وێنەی هێجرێ من پایانت نیەن
شنەفتم شەوان فێراق توول دارۆ
یەکجا ڕەنگ وەی ڕەنگ غەزەب لێت وارۆ
یا فەلەک چارەم سیا پەروەردەن
یا خەیر تو کلید سوبحت گۆم کەردەن
رۆڕۆ ماچوو وە ڕۆڕۆ و زاری
مەر ڕۆی ئاخری، ئاخر نەداری؟
سا، دەی، ئاخر بەر، یا ئاخر باوەر
ئاخر، گیان جە دەس دووریت خەلاس کەر
شەو و ڕۆ جە داخ زۆڵف و کوڵم تۆ
داوا و باسمەن چەنی شەو و ڕۆ
چون شەو، شێوەی زۆڵف مۆشکینت دارۆ
رۆ، کەمێ شوعاع جەمینت دارۆ
وەسەرگەردت بام ئاوات واستەی وێم
جوانیش تەسکین نمەیاوو پێم
سەوگەند بەو تاڵی شەوان فێراقت
وەسۆزی هێجران نە ئاڵەم تاقت
دووری تۆ وەی تەور توانام سەندەن
ڕای قافیەی فەرد قافڵەش بەندەن
ماجەرای ئاخر یەومولمەماتەن
ئومێد بڕیای قەتع حەیاتەن
«ئەحمەدناسناوی ئەدەبی» سەر تا پاش ئالوودەی دەردەن
یا ئاخر وشکاو سەر چەشمەی فەردەن |
106 | ولە | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | تەسکین دڵەی پەڕ جە خارەکەم
دەرمان دەروون بێ قەرارەکەم
نامەت کیاست وەلای من یاوا
پەیا پەی نەڕۆی دوودیدەم ساوا
دەروونت و کۆڵ جۆش ئاوردەبێ
کزەی دووری وێت ئێزهار کەردەبێ
دێوناتەوە دەرد کوورەی دەروونم
کولناتەوە زام دڵەی پەڕهوونم
نمازی ساتێ ڕاحەت بوو پەی وێم
دەک بێ بەڵا بی چێش مەکەری پێم
من خۆ کەم زۆخاو هێجرانم وەردەن
ئەمجار کزەی تۆ تەمامم کەردەن |
107 | ولە | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | خاڵۆ! مەنزڵ چی سەرکەردەکەی دەرد
تەمام بە تۆ بێ ئاخ یەچێشت کەرد
وەختێ بەو گەردەن سیم سافەوە
چون وەش غەزاڵان و بۆی نافەوە
دەورمدا نەپێچ ئەو کاو ئەوبەردە
بۆ پەخشانیش بێ ئەی هەرد بەوهەردە
ئەو بۆ جەو تەرەف سۆب نەسیم ماوەرد
هەردەم جە دووریش زام سارێش مەکەرد
خەیلێ دێرت کەرد ئافەرین چەپ گەرد
بەو بۆ دڵ شاد بیم ئەوچیت لابەرد
ئیسە ئەو گەنجە، بەو لارەو لەنجە
ڕەنجە کەرد پەنجە، شی پەری «پەنجە»
ئەی خوا: سا تەن، وەی زام خەریکی
دیدار وەی دووری، مەرگ وەی نزیکی
ئەو لای کێ بەروون ئەی ڕاوتەدبیرە؟!
ئاخ! جەی تەدبیرە، داخ! جەوتەقدیرە
خەیر، مەینەت زەدەی جە گیان هەراسان
بەختە سیاکەی وێش زووتەر ناسان
فانی بێ ئەو هەم جە دووری دڵبەر
نەک جارێ، سەد جار «الله اكبرعەرەبی» |
108 | وێساڵم پەی تۆ | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | وێساڵم پەی تۆ، وێساڵم پەی تۆ
ئارەزووم بیەن وێساڵم پەی تۆ
جە هێجرت چۆن نەی مەناڵم پەی تۆ
قۆربان! کەس نەبۆ وەحاڵم پەی تۆ
سەرتاپا سفتەی زۆخاڵم پەی تۆ
هیچ کافر نەبۆ وەحاڵم پەی تۆ
دیدەم پەر ئەسرین بێ نوورەن پەی تۆ
بانەی ئەرواکەم خاپوورەن پەی تۆ
ستارەی مەحبووس دەیجوورەن پەی تۆ
بێ کەیفیم نەکەیف مەسروورەن پەی تۆ
نەحوجرەی خەمدا مەلاڵم پەی تۆ
هیچ کافر نەبۆ وەحاڵم پەی تۆ
ئەبداڵ کۆگەرد مەجنوونکەسم پەی تۆ
دێوانەی دەیری مەحزوونم پەی تۆ
جە غایەت بەدەر زەبوونم پەی تۆ
وەنیم نێگایێ مەمنوونم پەی تۆ
شکەستەن هەم ساق، هەم باڵم پەی تۆ
هیچ کافر نەبۆ وەحاڵم پەی تۆ
ئازیز، لاڵ بیەن زبانم پەی تۆ
چون قەقنەس دەروون بریانم پەی تۆ
قەد دالی داخی، کەمانم پەی تۆ
بەدەن بێزارەن جە گیانم پەی تۆ
نیەن جای مەلجا، مەجاڵم پەی تۆ
هیچ کافر نەبۆ وە حاڵم پەی تۆ
شیرین، من مەجرۆح ئەوگارم پەی تۆ
فەرهاد کۆکەن زامدارم پەی تۆ
بێ کەس، بێ هامدەنگ، ب ێ یارم پەی تۆ
من دڵسۆزی زار، غە مخوارم پەی تۆ
بۆڵەندەن ناڵەم زۆڵاڵم پەی تۆ
هیچ کافر نەبۆ وەحاڵم پەی تۆ
لەیلی من! دەروون پڕ مەیلم پەی تۆ
قەیس قەتران بەرگ دۆجەیلم پەی تۆ
وەکۆی نەجدەوە ئەبداڵم پەی تۆ
هیچ کافر نەبۆ وەحاڵم پەی تۆ
گەدای گۆر غەریب شارانم پەی تۆ
ئاوارەی وەتەن یارانم پەی تۆ
وەحش ئەفسۆردەی غارانم پەی تۆ
پا، پەڕ ئێش نێش خارانم پەی تۆ |
109 | وەهار ئاخێز کەرد | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | وەهار ئاخێز کەرد، و ەهار ئاخێز کەرد
سپای نەو وەهار وەخەیر ئاخێز کەرد
وەفراوان شەتاو، هەردان لەبڕێز کەرد
سەوزەی دەشت و دەر قەناوێزبێز کەرد
قەتاران، جۆق جۆق، باخانان بارکەرد
تەشریف و پایەی ئێڵاخان ئاوەرد
فەرش خەزرایی وست نەرووی بێسات
نشت و بانێ تەخت دەست کەرد وە حوکمات
فەرما جاڕچیان چون هەردە ساڵان
خەبەردار کەردەن سپای گۆڵاڵان
بەتەعجیل و دەو حاکم فەرمان دا
ڕوو کەردەن وەکۆ، جاڕدان وە سەحرا
واتەن مزگانی، دیسان شای وەهار
خەیمە وخیاوان هۆردان نەکۆسار
تیپ ئارایی بەزم عەزم جەزمشەن
چەنی سپای تەم دەعواو ڕەزمشەن
گوڵان ئیدئەژنین نەتۆی پەردەی خار
جۆق جۆق و تیپ تیپ چون تیپ خونکار
خەیمە وخیاوان هۆردان نەسارا
بەسەد هەزار ڕەنگ چۆن سپای دارا
شای وەهار چۆن دیش سپاش بی زیاد
بەنای رەزم جەنگ ئاوردەش و یاد
دانە تیپ کۆس چون سپای یەمەن
ئاخێز کەرد وەجەنگ پەی دەفع دۆشمەن
پەنا بەرد وەزات بارگەی شای نەجەف
بناڵە نەفیر «اضرب لا تخفعەرەبی»
دانە تیپ تەم بارخانەی شاهی
زەمین جۆش ئاوەرد تا گاوو ماهی
سپای تیپ تەم شکەست ئاوردن
جەدەستێ دۆشمەن نیم گیانێ بەردەن
بەفەتح فەتتاح فەتح نامەش وەند
فەرما سەرداران رووکەن وەئەڵوەند
کڵێڵان نەرووی کوان بەردەوە
بۆی عەتر و عەبیر هەرزان کەردەوە
جەودەم شای وەهار بەوێنەی شاهان
تەڵەب کەرد یەکسەر سان سپاهان
خەڵات پەخشان کەرد سەد هەزار وێنە
کۆل پارچەی قەدیم کار خەزێنە
کاڵای ئەخزەری بەخشاوەئەشجار
بی وە زینەت بەخش پەی سپای وەهار
جەودەم گوڵاڵان تەڵەب کەرد یەکسەر
سان دا سپاشان چون سپای قەیسەر
ئەحمەری و بەنەفش، زیرەتی وقیلی
چێرەیی و زەرد ،عەننابی و نیلی
گوڵ گەزی و گوڵ نار رەنگێ نەباتی
توول توول وڕاڕا، تەرح گۆجەراتی
سفیدی و سفید ئەبیەزی و زەنگی
ئەسوەدی و زیری کارفەرەنگی
عەرووسان دەستوور جە سەد هەزار ڕەنگ
خەڵات پەخشان کەرد جەدیبای فەرەنگ
هەریەک ولێباس کارخانەی شایی
پۆشان وەبەدەن پەی خودنەمایی
تیپ تیپ پی دەستوور جەلانساران
چون تەواف چ یان وەیس نازاران
گاهێ نەقیام گا نە سجوودەن
گا نە شوکرانەی فەردی وەدوودەن
فەسڵ کەسێوەن جە خەم بۆ بێزار
بێدار بۆجە شەوق کارخانەی وەهار
کەمەر بوینۆ هەر سۆب تاوەشام
بێ خەوف بگێڵۆ مەقام بە مەقام
بێ دەستوور چەنی هامسەران وێش
بکەرۆ سەیران بێ خەوف و ئەندێش
گا کەرۆ وەزەید سایەی وەرکاوان
گۆش دەرۆ وەدەنگ ناڵەی شەتاوان
گا مەست مەدهۆش، عاشقانە وار
بکەرۆ سەیران دیارو وەدیار
پەی کەسێ وەشەن ئەی وەهارێ نۆ
خەمی کۆنەو نۆ وەباد بدەرۆ
یە «ئەحمەدناسناوی ئەدەبی» واتەن هێجرانی بارەن
بێزار جە سەیران گەشتی وەهارەن |
110 | پیری هەزار داد | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | پیری هەزار داد، پیری هەزار داد
پیری جە دەستت سەد جار هەزار داد
واوەیلا جە دەست جەور و جەفا و داد
تەخت جوانیم یەکسەر دای وەباد
کەم کەردەی بینای سومایی چەمان
قامەت وێنەی نەی خەم بی چون کەمان
ئەو شێوەی رەفتار چون کەبک کۆسار
ئیسە ناتەوان وێنەی کەفتەکار
رۆخسار پەر نوور شەفاف ئابدار
چرچ و قرچ کەردی چون سیادەوار
کوس شنوام ئێسە بێ گۆشەن
عەقڵ و فام جەلام گرد فەرامۆشەن
نیشانەی پیرین، تەمام خاڵ خاسان
چون باد زەلان جەلام تەواسان
تاق جوانی تەمام نازاران
بکەروون کەچی لەیل و نەهاران
بەندە فەرمایان جە ئەمرێ فەرمان
بین وەقوربانم چون قوچ قوربان
بە پیری کەردەن و پیرم قەسەم
پێم رازی نین، هاوار وەجەسەم
جە ئۆبۆهەت زۆرێ جوانی
شێر و پەڵەنگان مەکەردم فانی
هەر بیماری یە شەفایێ دییەن
سەبەب هەر بییەن، جوانی نیەن
پیری جە دەستت سەد جار هەزار داد
شەوق جوانیم یەکسەر دای وەباد
زۆر پەنجەی پا جە شەوان تار
مەگێڵام چون بەرق رەعدێ نەووەهار
ئێسە چون خەرچەنگ ڕووی رۆشنایی
یەک وەجەب ڕامەن جە کەم بینایی
قەتارەی دەندان ساف سەدەف بێز
کەل و کۆم کەردی وستەنت جە هێز
ئەودەم چون خونچەی عەتر عەنبەرین
کەردی کڵاوەی سیا چون قیرین
خەتەی زرێ پۆش وەنەوشەی باخم
کافووری کەردی جە دەست داخم
داران کافووری مۆشک فام ورین
ئەویچ وارنای نە سەفحەی سەرین
تەخت بەخت زەوق تاق جوانی
پیری چێشت کەرد، کەردەنت فانی
چەند خەسرەوکەس شاهان نەوجوان زەڕ
چەند مەهـ جەمینان زوڵف بۆ عەنبەر
چەند لەیلێ وەشان، چەند شیرین شێوە
فەرهادکەس و مەجنوونکەس پێشان بی لێوە
پیری داخ نیای و جوانیشان
تاڵ کەردی تەمام زێندەگانیشان
گشت داخ حەسرەت نەبەر نوێشتەن
پەی جوانیشان سیمای خەم رەشتەن
پیری جە دەستت سەد جار هەزار داد
تەخت جوانیم یەکسەر دای وەباد
هەور ئارەزووم گرمنۆ باران
نە بەرم سەندەن، نە نیشی خاران
هەرتا خەلاس بۆ «ئەحمەدناسناوی ئەدەبی» ئەسیری
جوانی نمەبۆ، هاوار جە پیری
پیری، هەرتا کە سەر نەنیۆ وەگڵ
داخێ جوانی و پیریش هانە دڵ |
111 | پەی چێش نەشۆ جێش | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | پەی چێش نەشۆ جێش، پەی چێش نەشۆ جێش
سا پەی چێش دیدەم زۆخاو نەشۆ چێش؟
دەروونم جە داخ چەنی نەبۆ ڕێش
پەرێ چێش بەختم سەنگ نەوارۆلێش
دڵە! ساوەختەن با بەیو ناڵەت
دیدە! جە زووخاو پەڕکەر پیاڵەت
جەستە! رەنگین کەر، ئامان سەد ئامان
وەهوون زامان سەرتا وە دامان
پەی چێش قیبلەکەی شیرین رازکەم
ڕۆشنایی عەین، ئاوات وازەکەم
یانێ های لەیلی کۆی کەڵاف نەپێڵ
ڕۆحەکەی جەستەی قەیسکەس ئەراگێڵ
یاها، تەن خەستەی تیر دیاش بێ
دڵ زامدارێ مار زۆڵف سیاش بێ
ئەوجا هەرکەسێ مەوات ئەی دەردم
تەعنە لێش مەدام مەناش مەکەردم
ئیسە ئەوەند دەرد لە لام بیەن جەم
خوا تۆبەم بۆ مەنای کەس نەکەم |
112 | چراخ ویەردەن | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | چراخ ویەردەن، چراخ ویەردەن
هێجرانت یەک جار جە حەد ویەردەن
ڕووی وەسڵت هەر بیم ئەی ڕووەپێم بی
جەو بۆنە هەر ڕو ڕوڕو خودێم بی
ئیسە ها فەڵەک نیشان دادەن پێم
ئاخ ترسیاکەی گیر ئاوەردە وێم
ئەمجار کێ تاقەت دووری تۆ دارۆ
دەک بەرق غەزەب وەبەختم بارۆ
پەژارەت، شادیم جە بێخ ئاوەردەن
دووریت خەیمەی دڵ ڕیشەکەن کەردەن
فیراقت فەرقم وە تووتیا کەرد
جیائیت ئەعزام جە هەم جیا کەرد
وەسواسەت بەو تەور نێش دان نە جەرگم
و مەرگت قەسەم رازی وەمەرگم
وێت بدەر ئێنساف، خاڵۆکەی خوشخۆ
مەردەن خاستەرەن یاخۆ دووری تۆ
مەردەن یەک ساتەن ئەرواحەکەی وێم
دووریت هەر ساتێ سەد مەرگەن پەرێم
مەر جەستەی خەستەی من جە فوولاد بۆ
یەند دووریت وینۆ هێمای هەر شاد بۆ
دەک رەحمەت و قەبر گشت سینە سافان
خوسووسەن «یەعقووب» میرزاکەی جافان
چەرخێ چەپ چەنیم ڕاس بەستەن کەڵەک»
« چمان سەنگم دان و مینای فەڵەک
دایم پەی تۆمەن، ها، جە بەهانە
گاهێ ئێسفەهان، گاهێ جە بانە
نمەدوم فرسەت ساتێ و بێ خەم
گەرد پاڵاکەت بماڵوون وەچەم
یا شەوێ شین کەم وەشەو ناڵینت
یا ڕوویێ ڕۆکەم و زاری و شینت
یا ناڵەم چەنی ناڵەت بخێزۆ
یا دیدەم پەرێت ئەسرین بڕێزۆ
یا شمەی جە شەرح دەوری دووبارە
داخ دەرد هێجر دڵەی سەد پارە
عێشوەی کرێشمەی حور جەمین گوڵ
عەرزە و پابوس پەی تەسکین دڵ
چەپ گەرد نمازۆ ساتێ فەراغەت
ئەی خوا یا وەسڵ یا مەرگ یا تاقەت |
113 | چراخ ویەردەن | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | چراخ ویەردەن، چراخ ویەردەن
حەرفێوەم جە شەست زەبان ویەردەن
زەبانم لاڵ بۆ غەڵەتم کەردەن
گوویا جاش نە دڵ نازکت کەردەن
من حەرفم پەرێ نەسیحەت وانان
تۆ نەسێحەتت وە بێ جا زانان
خەجڵ مەندەنان جە واتەی بێ جام
جە بێ جای بێ حەد، هێجران سەرئەنجام
ئێسە من پەرێو عوزر تەقسیرات
شمشێر نە گەردەن، ئامام وەردەرگات
چوونکە من بێ جای بێ حەدم کەردەن
بفەرما جەلاد بدۆم نە گەردەن
تۆبە بۆ جە دەست مۆژەی ئەڵماسان
هەنێ نەواچوو بێ جای خاڵ خاسان
وەگەرنە حەیفەن ئەی بەرگوزیدە
مدیەی و بێ جای گەدای غەم دیدە |
114 | چراخم بەرزەن | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | چراخم بەرزەن، چراخم بەرزەن
ئەر سەد چون هەڵوەن دەماخت بەرزەن
مەتڵەبێ دارو نیازم عەرزەن
عەرزێ عاجزان وە حاکم فەرزەن
عەرزم هەر ئێدەن شای نەونەمامان
سەردار دەفتەر خەیاتەی خامان
توپی شێوەی خاس بێ ئەندازەوە
پی دیەی شەهلای چون شابازەوە
پی قەوس قەتران دەور دیدەوە
پی گۆنای گۆڵ ڕەنگ حەق رەژیدەوە
پی کەچی سەروێن هەزار ڕەنگەوە
پی شێوەی شیرین شوخێ شەنگەوە
پی مینای گەردەن ساف بێ گەردەوە
پی شەعشەعەی شەوق لیموی زەردەوە
وەی پێڵوی ماشتەی قەترانیەوە
وەی ئامشۆی خاس ڕای کانیەوە
وێت مەحبووس کەردەن جەلای پیرەوە
چون بیگلەربەیگی وە زەنجیرەوە
بێ سەیدەن عەینەین مەخموور مەستت
بێ خازن مەندەن گەنج دەربەستت
سپای ئەنجۆمەن دەور چای زەمزەم
بێ رەونەق مەندەن گێرتەن بارێ خەم
لەعل ئەحمەریت ئەسفەر منمانۆ
کەس نیەن قیمەت ئەسلیش بزانۆ
من پەرێ تۆمەن شوخێ جەمین جام
جۆش جوانیت زوو مەبۆ تەمام
بە دیدەت قەسەم دنیا درەنگەن
گەردش دەوران و هەزار ڕەنگەن
ها ئیسە توغیان نەوجوانیتە
وادەی عەیش و نۆش کامەرانیتە
ئیسە های نەجۆش ئەوەڵ جۆشەدا
نەی تاف تۆغیان فام و هۆشدا
مەحبووسی لای پیر، وەسەن کافیەن
مۆدارات باعیس ب ێ ئینسافیەن
چون وێت پەسەن کەر یەک نەونەمامێ
نەمام نەوخێز شیرین کەلامێ
بەو شەرتە حاڵ زان جەفا بەردەبۆ
مەشقێ عەشق نە لەوح مەجنوونکەس کەردەبۆ
بزانۆ بە قەدر خاڵانێ ئاڵات
باڵای وێش کەرۆ پشتان باڵات
ببۆت بە خازن گەنجینەی دەربەست
گەنجت و بێ رەنج باوەرۆ وەدەست
تۆ لە شەوق ئەو، ئەو لە شەوق تۆ
ڕۆبەڕۆ عەشقت زیاتەر مەبۆ
خاڵانت مشۆ وەچاخ وەرین
موواچی «ئەحمەدناسناوی ئەدەبی» هەزار ئافەرین |
115 | چراخم شەوبۆ | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | چراخم شەوبۆ، چراخم شەوبۆ
شەوێ نە شەوان شیم پەرێ شەوبۆ
هەراس بیم جە داخ شەوبۆی زۆڵف تۆ
ناعەلاج چنیم دەستەی شەوبۆی کۆ
شایەد بۆی زوڵفت کەمێ بەیۆ لێش
بەڵکەم زامانم کەمتەر کەران ئێش
چەند وەدڵ نیام بۆ وەبۆی شەوبۆ
بۆش مدا، ئەمما نەک چون زوڵف تۆ
فیدای ئەو شابام، تۆش ئیجاد کەردەن
زۆڵفانت گرەو جە شەوبۆ بەردەن
ئەر شەو، بۆی زۆڵفت بدەم وە شەوبۆ
دەیری بام نە جەمع دەیریانێ کۆ
«ئەحمەدناسناوی ئەدەبی» تا زێندەن هەر سەرگەردانەن
بێ شەوبۆی زۆڵفت وێڵی هەردانەن |
116 | چراخم! جەی ڕۆ | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | چراخم! جەی رۆ، چراخم! جەی رۆ
من جە ڕۆی ئەزەڵ مەتەرسام جەی ڕۆ
مزانام گەردش ئی چەرخ بێ پۆ
مەکەرۆم مەحرووم جە دیدارێ تۆ
ڕۆی وەسڵت هەر بیم ئەی ڕووە پێم بی
جەوبۆ هەر ڕۆڕۆ خودێم بی
ها، فەڵەک ئەۆڕۆ نیشان دادەن پێم
ئای ترسیاگەکەی گیرئاوەردە وێم
ئیسە، کێ تاقەت دووری تۆ دارۆ؟ !
دەک بەرق غەزەب و بەختم وارۆ !
پەی چێشەن ئی عومر تاڵتەر جە ژارە
ئی ئەعزای بێ سەرف مەینەتان پارە
چوونکە کۆچمەن جە دیدارێ تۆ
هەریەک وەدەردێ با گرفتار بۆ
دیدەی نەوینۆ هەر سەحەر دیدەت
نەدیۆ وە خاڵان قودرەت ڕەژیدەت
ئەودیدە وە نێش نێشتەر کنیابۆ
بینائیش وێنەی زۆڵفت سیابۆ
زوانێ هەرشەو چەنیت نەبۆ باس
فەرەق فەرەق بۆ چۆن سفتەی پەڵاس
دەستێو نەگێڵو نە تۆی پەلکانت
گاگا نەکەرۆ شانەی زۆڵفانت
ئەو دەستە گەستەی مار پەڕ ژاربۆ
وەگازێ ماران لەتار لەتار بۆ
گۆشێ نەژنەوۆ ڕێزەی ڕازێ تۆ
ئەو چفەی وەنەرم دڵ نەوازێ تۆ
هەرپەی ئێد خاسەن ئەتروش بۆ دەربەس
بادا، نەشنۆ وەهنی دەنگ کەس
وەلحاسڵ ژیان بێ دیدارێ تۆ
بەدتەرەن جەمەرگ، نەونەمامێ نۆ
«ئەحمەدناسناوی ئەدەبی» ئومێدش بە دانای داوەر
یا تاقەت، یا مەرگ، یا وەسڵێ دڵبەر |
117 | چراغ وەفاتم | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | چراخ وەفاتم، چراخ وەفاتم
زێنهار، ها، ئاما، وادەی وەفاتم
هوجووم کەرد، ئاما سپای مەماتم
تاراج کەرد ئێقلیم مۆڵک حەیاتم
نەسیب نەهەرکۆ سازا مەزارم
گڵکۆ کەرد نەبەند ڕای ئێختیارم
دەستم دامانت، نەونەمام نۆ
بەشق ئەوکەس کەرد من جیا جە تۆ
چوونکە حەسرەتان وگڵ بەردەی تۆم
«قەیسکەس» وێران ماڵ گیان سپەردەی تۆم
جارجار نەڕووی لۆ تف قەدەم ڕەنجان کەر
تەشریف وەسەرین سەر گڵکۆم باوەر
نەوا شەرارەی دووری باڵای تۆ
چۆن دەستەی ئاێر بگنۆم وەگلکۆ
فیدات بام، حەیفەن وەبۆنەی تۆوە
عالەمێ یەکسەر بسۆ چۆن پووە |
118 | کاکە یەند دووریت دەروونم کاوان | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | کاکە یەند دووریت دەروونم کاوان
چون «قەیسکەس» مەجنوون وێڵم نەکاوان
شنەفتم بوی عێشق جانان مەیۆلێت
دەک ڕۆیێ سەد جار بوون وەگەردێ پێت
بەڵێ چ حاسڵ، شای وەفاداران
مەجرووح غەمزەی تیپ تەتاران
مەتەرسوون وەی دەرد تۆ نەدینەوە
وەی فەغان بەرز، زاری و شینەوە
سەربنیەون وەخاک ئەلحەدسەرای نۆ
بمانۆ وەحەشر دەرد دووری تۆ |
119 | گڵکۆی تازەی لەیل | ئەحمەد بەگی کۆماسی (1795-1877) | دیوانی ئەحمەد بەگی کۆماسی | گڵکۆی تازەی لەیل گڵکۆی تازەی لەیل
ئارۆ شیم وەسەر گڵکۆی تازەی لەیل
نە پایەی مەزار ئەو لەیلێ پڕ مەیل
نەدیدەم ڕێزا ئەسرینان چۆن سەیل
شیم وەسەرینش وەدڵەی پر جۆش
سەنگی مەزارش گێرتم نە ئاغۆش
واتم ئەی دڵسوز قەیس لۆنگ وەکۆڵ
مەبارەکت بۆ یانەی بیدی چۆڵ
سەرهۆردە نە خاک سەوڵ خەرامان
من مەجنوونکەسی تۆم وەی تەورپێم ئامان
کۆچێ بێ وادەت کارێ پێم کەردەن
بێزارم جەگیان، ڕازیم وەمەردەن
گڕەی نارێ عێشق دووری باڵای تۆ
کارێ پێم کەردەن نەو نەمامێ نۆ
وەختەن وێنەی قەیس لێوەی لۆنگ وەکۆڵ
تەن بۆ وە خۆراک وەحشیان چۆڵ
سەوگەند بەو خاڵان فیرووزەی وەش ڕەنگ
بەو دەستەی زۆڵفان پەشێویای پای سەنگ
جەو ساوە گەردش چەرخ پەڕ ستەم
من و تۆ وەی تەور جیا کەرد جەهەم
تۆ بەردەن و خاک سیای تەنگ وتار
من مام پەی ئازار جەفای ڕۆژگار
نەبەڕۆ ئارام، نەشەو خاومەن
چۆن چەم گل کەران گلاراومەن
هەرڕۆ چۆن مەجنوون خاتر جەخەم کەیل
هەر لەیل لەیلمەن نەهەردەی دۆجەیل
خەمان، پەژاران، رەفێقی ڕامەن
چەنی جەفا و جەور دایم سە ودامەن
سپای خەم بەو تەور هوجووم ئاورەردەن
قافڵەی فامم وەتاراج بەردەن
زامتان سەخت، ئەی دڵەی بەرئێش
چۆن جای ماران گاز زۆخاۆ مەیو لێش
شەو کەیلەن زۆخاۆ وەلای جێمەدا
کافر بەزەئیش مەیو پێمە دا
یانەم وێرانەن، دەردەم دێویان
چۆن ئاهووی تەنیا سەرڵیم شێویان
شەوان زاری و شین، ڕوان ڕوڕومەن
یەکجار وەسوەسەی تەیفایی تۆمەن
یەحاڵی منەن شای وەفاداران
هامرازی تۆ کێن سەباو ئێواران؟
چ تەوەر مەویاری، چوونەن قەرارت
کین، هام سۆحبەتێ لەیل و نەهارت؟
نەوسەرای تاریک پەر خەوف و خەتەر
مۆدارات چوونەن سەوڵێ نازپەروەر؟
نەی سەردی هەوای سەردی سیاسەنگ
چ تەورەن خاڵان فیروزەی وەش رەنگ؟
جەیاگەی باهووی قەیسی خەمینت
کام سەنگێ سیان ها نە باڵینت؟
داخم ئەو داخەن لەیلی خاتر تەنگ
ئەو دەستەی زۆڵفان سەودایی سیوەنگ
و هەودای چل چەنگ تۆ تاتات مەکەرد
ئیسە پەشێویان چون ڕێحانی هەرد
ئەو دیدەی مەخموور ئاهووبێز تۆ
ئەو قەوس قەتران شەڕئەنگێز تۆ
ئیسە لە گەردش چەرخ نیلی ڕەنگ
بێ ڕەونەق بیەن چۆن نەقش ڕوی سەنگ
سا پەی چێش سۆمای دیدە تار نەبۆ
زیندەگی جەلام ژارمار نەبۆ
تۆ خەریک قەبر، سیای سەردەنی
تەقام حەسرەتان وەگڵ بەردەنی
من تەنیا چۆن قەیس لێوەی خەم خەڵات
زیندە مەگیڵوو نە ڕووی سەر بەسات
وەلحاسڵ هەر چەند، شین و زاریم کەرد
نەپای قەبرلەیل، بێ قەراریم کەرد
جوابش نەدا زەڕڕێو دەنگ نەکەرد
یەکجار بڵێسەم جەگەردوون ویەرد
دیسان هەم جە نۆ واتم: ئەی دڵسۆز!
حەکیم دەردان دەرد مەجنوون دۆز
یەپەی چێش مەیلم جەلات کەم بیەن
مەر عەهد و پەیمان جەیادت شیەن
من وەی دڵەی خار بێ قەرارەوە
وەی جامەی سیای یەخەپارەوە
هام نە سەرینت، زار زار مناڵوو
خاک یانەی نۆت وچەم مماڵوو
تۆ هیچ نیت و تەنگ بێ قەراری من
جە ئەلوێدای سەخت شین وزاری من
نمەدی جواو، نۆختەی خاڵ بێگەرد
مەعلوومەن جەلات، مەیلم بیەن سەرد
دیم سەدایێ نەرم، نە تۆی خاکەوە
نەیانەی تازەی حەسرەت ناکەوە
ئاما نەگۆشم چۆن هەردەجاران
واتش: ئەی مەجنوون وڵی کۆساران !
سەوگەند بەو ئەحەد ، فەردێ بێ هەمتا
و بێ وادە کەرد، قەیس جە لەیل جیا
ڕای جواو نیەن، دڵ بێ قەرارەن
خەیلێ سەنگ و خاک وەجەستم بارەن
جە تەئسیر خاک، هەوای سەردسەنگ
ڕای جواو نیەن، چەنیت کەروو دەنگ
خان خاک وەی تەور، مەحبووسم کەردەن
نازاران وێم، جەیادم بەردەن
بەڵێ، تۆ هەرچەند زاری مەکەری
هەر چەند سەر وەسەنگ سیامەدەری
فایدەش نیەن، سوودمەدارۆ پێت
بشۆ زاری کەر، پەرێ بەخت وێت
پەی چێش؟ ئی دنیا خەیلێ بێ وەفان
جە تەنخوای وەفاش ،دایم هەر جەفان
کەس جە قەید دام مەکرش نەڕەستەن
یەکەیەک وه زەنجیر عەیاری بەستەن
جە «يوم الاستعەرەبی» تا وەڕۆی مەحشەر
کەس جەدام مەوت بەر نەشین وەبەر
هەرکەس دڵ شاد بۆ، پەی دنیای بێ پۆ
ئاخر پەشیمان مەبۆ ڕەنجەڕۆ
هەر چەند پەرێ من شین و زاریتەن
نەپای قەبر لەیل بێ قەراریتەن
هەر چەند پەرێ من تۆ ئەلوداتەن
ئاخر، سەرئەنجام ئی جاگە، جاتەن
هێندە خاک و سەنگ و جەستم بارەن
نە جاگەی جواب، نەڕای گۆفتارەن
ئەحمەدناسناوی ئەدەبی پەرێ کۆچ، شای جەمین جامان
ڕەستاخیز کەرۆ تا مەرگ سامان |
120 | پەسنی ڕاجی لەلایەن ئەحمەد دڵزارەوە | ئەحمەد دڵزار | دیوانی ڕاجی | ئیمڕۆکە لەناو ئەهلی ئەدەب سەروەرە، ڕاجی
خاوەن خەدەم و تەخت و سوپا و ئەفسەرە، ڕاجی
بەبرێکە، هۆژەبرێکە، لە مەیدانی ئەدەبدا
مانەندی نییە لەم وەتەن و لەم دەرە، ڕاجی
بۆ زینەتی ئەندامی بوتی شیعری گەلی کورد
ئوستادی هەموو خشڵ و چەک و زێوەرە، ڕاجی
ئەو، گەورەترین گەوهەری سەرئەفسەری شیعرە
مەشهوورە لەناو گشت شوعەرا، ئەشعەرە ڕاجی
تیشکی هونەری شیعری ئەوەند ڕۆشنە، چەشنی
پڕشنگی گەلاوێژ و مەهـ و ئەختەرە، ڕاجی
گەنجێکی ئەوەند بەهرەوەر و واهییە، حەتتا
هاوبیری شکسپیرکەس و عەلی حەیدەرکەسە، ڕاجی
بۆ ئێکیی و دەرخستنی ئەم کۆمەڵە کوردە
غەمخۆر و مشوورگێڕ و عەجەب ڕەهبەرە، ڕاجی
بەم ئاگری پڕ میحنەتە سووتاوە، بە یەزدان
کوردێکی جگەرسۆز و وەتەن پەروەرە، ڕاجی
«دڵزارناسناوی ئەدەبی»! وەرە تۆ بێژە، بچرپێنە بە گوێی گشت
پێغەمبەری زومرەی ئودەبا و هۆنەرە، ڕاجی |
121 | ئازیز با غەمی سبەی هەڵنەگرین | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئازیز با غەمی سبەی هەڵنەگرین
بێ مەی قەت سەرێ نەکەینە سەرین
سبەی کاروانی مەرگ کەوتە ڕێ
ساڵێک بێ و هەزار وەکوو یەک ئەمرین |
122 | ئۆخەی بۆ دڵێ، عاشقپەرێشان | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئۆخەی بۆ دڵێ، عاشقپەرێشان
هەردەم نازدارێ، نەیبا بە تاڵان
قەت حساب ناکەم ڕۆژێ لە ژیان
نەمژم، نەکرۆژم، جووتێ لێوی جوان |
123 | ئێمەی شازادەی خۆشی و ماکی غەم | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئێمەی شازادەی خۆشی و ماکی غەم
سەرمایەی داد و بنچینەی ستەم
بەرزین و نزم پەستین و هەرم کەم
ئاوێنەی ژەنگدار لەگەڵ جاجی جەم |
124 | ئێمەین و مەی و موتریب کەسی تر | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئێمەین و مەی و موتریب کەسی تر
گیان و دڵ و جام هەمووی لە مەی پڕ
بێ ترس لە عەزاب لە بەخشینی خوا
نە باکی خاک و نە با و نە ئاگر |
125 | ئێمەین کڕیاری مەیی کۆنە و نۆ | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئێمەین کڕیاری مەیی کۆنە و نۆ
بەهەشتمان داوە بە نیو دەنک جۆ
ئەزانی بۆ کوێ ئەچی کە مردی؟
مەی بە من بدە و کوێ ئەچی بچۆ |
126 | ئەم شەو پیاڵەی مەی تەواو پڕ ئەکەم | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئەم شەو پیاڵەی مەی تەواو پڕ ئەکەم
خۆم بە پێکێ دووان مەست و شڕ ئەکەم
هەر سێ تەڵاقی عەقڵ و دین ئەدەم
ئەوسا کچی ڕەز مارەبڕ ئەکەم
خیام: امشب می جام یکمَنی خواهم کرد
خود را به دو جام می غنی خواهم کرد
اول سه طلاق عقل و دین خواهم داد
پس دختر رز را به زنی خواهم کرد |
127 | ئەم چەرخە تێیدا خەریک داماوین | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئەم چەرخە تێیدا خەریک داماوین
وێنەگرێکە و ئێمەش ڕوداوین
ڕۆژ وەکوو چرا و عالەمیش فانۆس
گێژ و خول ئەخۆین چەند خەیاڵ خاوین |
128 | ئەم گۆزەش وەک من کوشتەی یارێ بوو | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئەم گۆزەش وەک من کوشتەی یارێ بوو
گیرۆدەی داوی چاوبەخومارێ بوو
ئەو قوڵفەش کەوا لە گەردنیایە
دەستێک بوو لە مل شەدەلارێ بوو |
129 | ئەو ڕۆژە ئەسپی فەلەک زین کرا | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئەو ڕۆژە ئەسپی فەلەک زین کرا
مشتەری و پەروین ڕێکوپێک خرا
ئەوە بەشمان بوو کە هەر سەرخۆش بین
گوناهمان چی بوو؟ وامان پێ بڕا |
130 | ئەو کۆشکەی جێگا کەیفی جەمشید بوو | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئەو کۆشکەی جێگا کەیفی جەمشید بوو
ئاسک تیا ئەژی و مام ڕێویش بێچوو
بەهرام کە گۆڕی ئەکرد بە کباب
گۆڕ گرتی خۆی و مرد و بەسەرچوو |
131 | ئەوانەی دەریای هۆش و هونەر بوون | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئەوانەی دەریای هۆش و هونەر بوون
ڕووناکی ڕێگای خۆشی بەشەر بوون
سەریان دەرنەکرد لەم شەوەزەنگە
وڕێنەیەکیان کرد و تێپەڕبوون |
132 | ئەڵێن بەهەشتە و حۆری چاوکەژاڵ | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئەڵێن بەهەشتە و حۆری چاوکەژاڵ
شیرە و هەنگوینە و شەرابێکی ئاڵ
من باکم چی بێ کە لێرە هەم بێ
مەی و یارێکی تەڕی چواردەساڵ |
133 | ئەڵێن جەهەنم جێگەی سەرخۆشە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئەڵێن جەهەنم جێگەی سەرخۆشە
قەت باوەڕ ناکا کەسێ بەهۆشە
سەرخۆش و عاشق بچنە جەهەنم
بەهەشتێ وابێ چۆڵە و ناخۆشە |
134 | ئەڵێن خواپەرست گەر مرد بەئیمان | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئەڵێن خواپەرست گەر مرد بەئیمان
لەو دنیاش نزیک بە بارەگای خوان
ئێمە و مەی و یار دایم پێکەوەین
بەڵکوو لەو دنیاش هەر وابین دیسان |
135 | ئەی دڵ فەلسەفەی دنیا بەتاڵە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئەی دڵ فەلسەفەی دنیا بەتاڵە
هۆگری یار بە و ئەم مەیە تاڵە
بەر لەوەی ڕۆژگار خوێنت بڕێژێ
تۆ خوێنی شووشە بڕێژە پیاڵە |
136 | ئەی دڵ کە دنیا پیشەی نەمانە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئەی دڵ کە دنیا پیشەی نەمانە
بۆچی ئەم هەوڵ و ڕەنجە گرانە
غەم لەسەر دڵت هەرگیز بار مەکە
چارەنووس چی بێ ئەیکا زەمانە |
137 | ئەی دڵ گریمان کە خۆشی دنیا | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئەی دڵ گریمان کە خۆشی دنیا
باغی ئاواتت لە گوڵاڵە پڕکا
لەپڕ ئەبینی شەوێک وەک شەونم
سبەی چۆن ئەتکێ تۆش نەمای ئاوا |
138 | ئەی لەسەر سەری هەموو سەروەران | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئەی لەسەر سەری هەموو سەروەران
ئەزانی کەی مەی حەڵاڵ ئەکا گیان
شەممە و یەک و دوو، سێشەمە و چوار
پێنجشەممە، جومعە، شەو مەلابانگان |
139 | ئەی چەرخ کردەوەی پیست وەهایە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ئەی چەرخ کردەوەی پیست وەهایە
کوشتن و بڕین لای تۆ ڕەوایە
گەر بدڕین جەرگی خاکی دەروونڕەش
ئای کە گەوهەری نایابی تیایە |
140 | بم دەنێ پێش مەرگ یەک قوم بادەی ڕوت | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | بم دەنێ پێش مەرگ یەک قوم بادەی ڕوت
بەڵکوو ڕووی زەردم ئاڵ کا وەک یاقوت
مردیشم دیسان هەر بەمەی بم شۆن
لە داری ڕەزیش بۆم بکەن تابووت |
141 | بووکەشووشەین و فەلەک وەک مناڵ | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | بووکەشووشەین و فەلەک وەک مناڵ
پێمان تەخت ئەکا ئارەزوو و خەیاڵ
ڕۆژێک دوو سەما ئەکەین و دوایی
گەزێ دوان کفنە و یەک دوو گەزیش چاڵ |
142 | بۆ دێر دەست نادەم مزگەوتیش یەقین | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | بۆ دێر دەست نادەم مزگەوتیش یەقین
خۆشم نازانم کە من چیم لە ژین
لە دنیا بووم و بەهەشتیش هەروەک
لاتی بێ ئیمان قەحبەی ناشرین |
143 | بێ حەد بێ حساب مردن پیر و جوان | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | بێ حەد بێ حساب مردن پیر و جوان
نەمانبیست کەسێ بێتەوە لەوان
ڕێی هات و نەهات ناگەڕێتەوە
چیت هەیە بیبە لە سوک و گران |
144 | بێ گوناهـ کێیە پێم ناڵێیت یەزدان | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | بێ گوناهـ کێیە پێم ناڵێیت یەزدان
لە گوناهـ بەدەر کەی بووە ئینسان
من گوناهـ بکەم تۆش سزام بدەی
چی ئەبێ فەرقی من و تۆ قوربان |
145 | بە بادە دەردی دڵت بەبادە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | بە بادە دەردی دڵت بەبادە
عومری بێ بادە هیچە بەربادە
مەڵێ حەرامە و کیمیاگەرییە
قومێکی هەزار دەردی پێ لادە |
146 | بە شەراب بمشۆن، ئەوسا بمنێژن | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | بە شەراب بمشۆن، ئەوسا بمنێژن
چەند سەرخۆشێکیش تەڵقینم بێژن
گەر لە حەشریشدا بە دوما گێژن
خاکی مەیخانەم لە دوو ببێژن |
147 | بە گوێما فەلەک هێواش چرپاندی | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | بە گوێما فەلەک هێواش چرپاندی
تۆ حوکمی قەدەر لە من ئەزانی
ئەم گێژ و خولەم بەدەست خۆم بوایە
خۆم ڕزگار ئەکرد لە سەرگەردانی |
148 | بەر لەوەی مەرگ بفەرمووێ بڕۆین | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | بەر لەوەی مەرگ بفەرمووێ بڕۆین
وەرە دەردی دڵ تێر بە مەی بشۆین
بە دووری مەگرە چەرخی بەدکردار
مۆڵەتمان نەدا قومێ ئاو بخۆین |
149 | بەرلەوەی لەسەر گۆڕت بخوێنن | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | بەرلەوەی لەسەر گۆڕت بخوێنن
بفەرموو مەی و مەزەی خۆش بێنن
خۆ تۆ ئاڵتون نیت هەی گەوجی نەزان
بتخەنە خاک و دەرتبهێنن |
150 | بەرماڵمان لە مل کووپەی مەی ئاڵان | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | بەرماڵمان لە مل کووپەی مەی ئاڵان
تۆزی مەیخانە بۆ تەیموممان
بەڵکوو لەو عومرەی لە مزگەوت دۆڕا
بیدۆزینەوە لە مەیخانەکان
خیام: ما جامهنمازی به سر خُم کردیم
وز خاک خرابات تیمم کردیم
باشد که در این میکدهها دریابیم
آن عمر که در مدرسهها گم کردیم |
151 | بەرەبەیانێ دەنگی هەراسان | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | بەرەبەیانێ دەنگی هەراسان
پیری مەیخانەی لە خەو هەڵ ئەسان
هەستە پیاڵەی مەی پڕکە بەر لەوەی
بە پیاڵەی مەی کەن کاسەی سەر ئاسان |
152 | بەهارێکی تەڕ گوێ کانی و ئاوێ | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | بەهارێکی تەڕ گوێ کانی و ئاوێ
لەگەڵ چەند شۆخێ باڵا لاولاوێ
چەند خۆشە بەزمی ئێمە و مەی و یار
دوور لە مزگەوت و کەنیشتە تاوێ |
153 | بەینێ شاگرد بووین، بووین بە مامۆستا | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | بەینێ شاگرد بووین، بووین بە مامۆستا
بەم کەین و بەینە زۆر کەیفمان هەستا
ئەنجامی داستان گوێ بگرە چی بوو
لە خاک دەرچووین و چووین بە بای وەشتا |
154 | تاکەی خۆپەرست لە پێناوی ژین | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | تاکەی خۆپەرست لە پێناوی ژین
هەر غەمی بوون و نەبوون بچێژین
سەرخۆش بە، عومرێ ئەنجامی گڵ بێ
چاکە بە مەستی، یا خەو، بیکوژین |
155 | تاکەی چۆڵپەرست لەم کێو و دەشتە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | تاکەی چۆڵپەرست لەم کێو و دەشتە
ببمە ئێشکچی بەبێ کەنیشتە
خەییام کێ ئەڵێ جەهەنەم جێتە
کێ چووە جەهەنەم کوا ئەو بەهەشتە |
156 | تێکە دەی ساقی تۆ بادەی گوڵگوون | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | تێکە دەی ساقی تۆ بادەی گوڵگوون
با بڕژێ خوێنی شوشەی سەرنگوون
بەغەیری شەراب نییە لە گەردوون
یارێکی پاک و دڵ و دەروون ڕوون |
157 | حەیرانە بەشەر لە شێوەی جوانی | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | حەیرانە بەشەر لە شێوەی جوانی
سەد جار دڵ ئەکا خۆی بە قوربانی
ئەم گۆزەکەری دەهرە ئەو جوانە
ئەبینی وەک شێت لەپڕ شکانی |
158 | حەیف ڕۆژانی جوانیم بەسەرچوو | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | حەیف ڕۆژانی جوانیم بەسەرچوو
بەهاری تازەی ژینم وشک بوو
ئەو باڵندەیەی کە گەنجیی ناو بوو
هاوار نازانم کەی هاتوو کەی چوو |
159 | خوا، کە خوڵقانی سرووشتی ئینسان | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | خوا، کە خوڵقانی سرووشتی ئینسان
بۆچی کەم و کورت ناڕێکی خوڵقان
خۆ ئەگەر باشە بۆچ مان و نەمان
گەر خراپیشە لە کێ بوو تاوان؟ |
160 | خوایە دیمەنی شۆخی ئەو کیژە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | خوایە دیمەنی شۆخی ئەو کیژە
وەها ڕازاوە وا جوان داڕێژە
ناشبێ سەیری کەین ئەم حوکمەت وایە
کاسەی پڕ لە ئاو خوارکە و مەیڕێژە |
161 | خەرقەی تۆبە و زوهد شەرتە بفرۆشم | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | خەرقەی تۆبە و زوهد شەرتە بفرۆشم
بە مووی سپییەوە تێر مەی بنۆشم
ژمارەی عومرم خۆی دا لە هەفتا
ئێستا وەختێتی بۆ مەی تێکۆشم |
162 | خەیام سەرخۆش بووی بە کەیف و جۆش بە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | خەیام سەرخۆش بووی بە کەیف و جۆش بە
لە خزمەت یارا خۆش بە و بەهۆش بە
دنیای بێوەفا کە هەر نەماوە
وەک هەی هەمیشە مەست و دڵخۆش بە |
163 | داخی بەجەرگم هاوڕێکانم چوون | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | داخی بەجەرگم هاوڕێکانم چوون
ئێسکیان داڕزا و نەمان و مردوون
وەک یەک نۆشیمان لە یەک پیاڵە
کەمێ پێش ئێمە ئەوان سەرخۆش بوون |
164 | دوێنێ سەرخۆش بووم چومە مەیخانە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | دوێنێ سەرخۆش بووم چومە مەیخانە
دیم پیرێ گۆزەی مەی لەسەر شانە
وتم مامەی پیر لە خوا شەرم کە
وتی سەرخۆش بە خوا میهرەبانە |
165 | دڵ نوێژ و ڕۆژوو بردی بەتاڵان | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | دڵ نوێژ و ڕۆژوو بردی بەتاڵان
وتم سەد شوکر کە بوو ڕزگارمان
کەچی بە بایەک دەستنوێژ بوو بەتاڵ
قومێ مەی تەقەی لە ڕۆژوو هەڵسان |
166 | دەستێک بە قورئان دەستێکم بەجام | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | دەستێک بە قورئان دەستێکم بە جام
لایەکم حەڵاڵ ئەو لاکەم حەرام
لەم ژێر گومەزی شینە ئێمە واین
نە تەواو کافر نە تەواو ئیسلام |
167 | ساتووبی خوا، بگە فریای دڵ | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ساتووبی خوا، بگە فریای دڵ
هەی ناسکبەدەن، شیرینتر لە گوڵ
تا گۆزەیەک مەی بخۆین بەر لەوەی
بەگۆزە بکرێین، بچینە ژێر گڵ |
168 | ساقی ناڵەی غەم ئاوازی بەرزە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | ساقی ناڵەی غەم ئاوازی بەرزە
ناوبانگی مەستیم پڕ کورەی ئەرزە
بە مووی سپیەوە وەها سەرخۆشم
سەر سپی و دڵم گوڵی سەر تەرزە |
169 | سبەینێ ئاڵای درۆ تەی ئەکەم | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | سبەینێ ئاڵای درۆ تەی ئەکەم
بە مووی سپییەوە قەسدی مەی ئەکەم
ساڵانی عومرم خۆی دا لە هەفتا
ئێستێ کەیف نەکەم گوایە کەی ئەیکەم؟
خیام: فردا علم نفاق طی خواهم کرد،
با موی سپید قصد می خواهم کرد،
پیمانهٔ عمر من به هفتاد رسید،
این دم نکنم نشاط، کی خواهم کرد؟ |
170 | سەرمایە و قازانج هەمووم لەدەست چوو | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | سەرمایە و قازانج هەمووم لەدەست چوو
زۆر جەرگی بڕی ئەجەلی بەدخوو
کەس نەهاتەوە لەو دنیا تاکوو
بزانین باسی مردووەکان چی بوو |
171 | شکاندت شووشەی مل باریکی جوان | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | شکاندت شووشەی مل باریکی جوان
چیت بیستووە؟ مەکە ئاڵۆزی دیسان
مەگەر سەرخۆش بووی هەی خاکم بەسەر
ئەو مەیە خۆشەت بە ناحەق ڕژان |
172 | شێخێک بە ژنێکی ئەگووت سەرخۆشی | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | شێخێک بە ژنێکی ئەگووت سەرخۆشی
ئەم باخەڵ ئەکەی لەسەر ئەو کۆشی
وتی من وەهام بەڵام تو خوا تۆ
ڕاستە ئەو بەرگە بۆ خوا ئەپۆشی |
173 | شەماڵ داوێنی گوڵی دادڕان | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | شەماڵ داوێنی گوڵی دادڕان
بولبول لە ناو گوڵ کەوتۆتە فغان
لەژێر سێبەری گوڵانا تاوێ
دانیشە زۆر جار ئەڕوێ لە خاکمان |
174 | شەو یەخەی شەق بوو مەلابانگدانە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | شەو یەخەی شەق بوو مەلابانگدانە
تیشکی ڕۆژ بادەی کردە پەیمانە
جاڕچی بانگ ئەکا مەی بنۆشن دەی
شەو و ڕۆژ نەگرن دەرکی مەیخانە |
175 | شەونم، وەنەوشە بۆیە پاڵ ئەخا | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | شەونم، وەنەوشە بۆیە پاڵ ئەخا
ئەو لەشە ڕووتەی بەر شەماڵ ئەخا
گوڵخونچە بۆیە سەر بەرزە دایم
سەرپۆشی شەرم سەر ڕووی ئاڵ ئەخا |
176 | عەشقێ کە پاک بێ وشک و بێ تامە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | عەشقێ کە پاک بێ وشک و بێ تامە
هەر وەک خۆڵەمێش بێ ترس و سامە
عاشق ئەوەیە مانگ و ڕۆژ و ساڵ
بێ خەو، بێ خواردن بەبێ ئارامە |
177 | فەلەک لە زەوی گوڵێکی نەڕوان | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | فەلەک لە زەوی گوڵێکی نەڕوان
نەیخاتە خاک و نەیکوژێ دیسان
گەر هەور وەک ئاو خاکی ئەباران
تا حەشر ئەباری خوێنی پیر و جوان |
178 | قورئان کەلامی خوایە و زۆر خۆشە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | قورئان کەلامی خوایە و زۆر خۆشە
جارجار ئەخوێنرێ نەوەک هەمیشە
لەناو پیاڵەی مەی ئایەتێک هەیە
هەمیشە و دائیم هەر مەی بنۆشە |
179 | لای گۆزەکەرێ وەستام بەپەرۆش | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لای گۆزەکەرێ وەستام بەپەرۆش
هەزار گۆزەم دی بەهۆش و بێهۆش
گۆزەیەک لە پڕ قیژانی وتی
گۆزەکەر کوانێ؟ کوا گۆزەفرۆش |
180 | لێوم نایە سەر لێوی شوشەی مەی | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لێوم نایە سەر لێوی شوشەی مەی
لێی پاڕامەوە عومرم درێژکەی
دەم لەناو دەم بوین چرپانی فەرمووی
مەی بخۆ کۆچی هێجگاری ئەکەی |
181 | لە جەرگەی زەوی تا لووتکەی زوحەل | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لە جەرگەی زەوی تا لووتکەی زوحەل
یەک یەک نهێنی دنیام کردۆ حەل
هەر مەکر و فێڵ و گرێکوێرەیەک
هەمووم کردەوە، ما گرێی ئەجەل |
182 | لە زانست هەرگیز من دوا نەکەوتووم | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لە زانست هەرگیز من دوا نەکەوتووم
نهێنی دنیام زۆری کرد مەعلووم
حەفتا و دوو ساڵی ڕەبەق خەریک بووم
ئەوسا حاڵی بووم هیچ حاڵی نەبووم |
183 | لە مەی، گەر تۆبە، بکەی نادانی | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لە مەی، گەر تۆبە، بکەی نادانی
سەد تۆبە بکەی، هەر پەشیمانی
گوڵ یەخەی دڕا بولبول ناڵانی
جا تۆ چۆن تۆبە بە حەق ئەزانی |
184 | لە مەیخانە بین پەنا بەرم بۆت | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لە مەیخانە بین پەنا بەرم بۆت
خێرترە بێ تۆ نوێژکەم لە مزگەوت
ئەوەڵ و ئاخر هەر خۆت حسابی
بەهەشت یا دۆزەخ سەرپشکی بۆ خۆت |
185 | لە مەیخانە دیم پیرێکی زاهید | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لە مەیخانە دیم پیرێکی زاهید
پێم وت مردووەکان ئاخۆ چییان کرد
وتی سەرخۆش بە زۆری وەکوو تۆ
چوون و تا ئێستا نە جواب نە قاسید |
186 | لە هەر جێ گوڵ و لالەزارێکە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لە هەر جێ گوڵ و لالەزارێکە
ئەو گوڵە خوێنی پادشای شارێکە
هەر وەنەوشەیەک دەم ئەکاتەوە
خاڵی سەر گۆنای چاوبەخومارێکە |
187 | لە هەر قوژبنێک سەوزە و مێرگێکە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لە هەر قوژبنێک سەوزە و مێرگێکە
لە خوێنی گەشی جوانەمەرگێکە
پێ توند دامەگرە لەو سەوزەگیایە
ڕەگ و ڕیشەکەی دڵ و جەرگێکە |
188 | لە ڕۆژی ئەزەل کە درووست کرام | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لە ڕۆژی ئەزەل کە درووست کرام
دەرسی سەرخۆشی و عەشق دادرام
ئەوسا کە تەواو قاڵ بووم و سوام
بە خوای سەرخۆشی و عەشق ناو برام |
189 | لە کەللەت دەرکە کەڵکەڵەی مەحاڵ | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لە کەللەت دەرکە کەڵکەڵەی مەحاڵ
پیاڵەت پڕ مەی بێ بە درێژایی ساڵ
لەگەڵ کچی ڕەز ڕابوێرە بۆ خۆت
کچ بەحەرامی نەک دایکی حەڵاڵ |
190 | لەسەر گوڵاڵە شەونمی نەورۆز | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لەسەر گوڵاڵە شەونمی نەورۆز
مەی و دەنگخۆشی ئافرەتێکی قۆز
دوێنێ بەسەرچوو خۆش بێ یا ناخۆش
ئەمڕۆکە خۆشە ڕۆژێکە پیرۆز |
191 | لەم وێرانەی کۆن چەرخی زەمانە | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لەم وێرانەی کۆن چەرخی زەمانە
مەی بخۆ دنیا دەوران دەورانە
نۆبەت گەیشتێ ئاخ و ئۆف مەکە
هەموومان بە شەق ئەکەن ڕەوانە |
192 | لەم ژینە ناگەین هەرگیز من و تۆ | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لەم ژینە ناگەین هەرگیز من و تۆ
ئاڵۆسکاوە پیس تاڵ و تان و پۆ
لە پشت پەردەوە ئەکەین گفتوگۆ
کە پەردە لاچوو شیوەنە و ڕۆڕۆ |
193 | لەوەتەی مانگ و ئەستێرەی ئاسمان | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لەوەتەی مانگ و ئەستێرەی ئاسمان
خول ئەخۆن وەک مەی نەیدیوە ئینسان
من زۆر سەرسامم لە مەیفرۆشان
چی ئەکڕنەوە باشتر بێ و هەرزان |
194 | لەگەڵ تیشکی خۆر سپێدەی بەیان | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لەگەڵ تیشکی خۆر سپێدەی بەیان
دەست بە پیاڵەی مەی چەند جوانە ئینسان
ئەڵێن کە گوایە مەی تفت و تاڵە
حەق تاڵە و مەیش حەقە بێ گومان |
195 | لەگەڵ نازداری جوانی شل و مل | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | لەگەڵ نازداری جوانی شل و مل
سەرخۆش بووی بی کە سەد ماچی بەدڵ
بەر لەوەی بدڕێ ڕەشەبای ئەجەل
کراسی عومرت وەک داوێنی گوڵ |
196 | مادام سبەینێ هەر ئەڕۆی ناچار | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | مادام سبەینێ هەر ئەڕۆی ناچار
ئەمڕۆ دڵ خۆش کە لە بەندی ئازار
تا مانگە شەوە مەی بخۆ کە مانگ
شەوگار شەق ئەکا بێ تۆ گەلێ جار |
197 | من بەبێ شەراب هەڵناکەم ئەمرم | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | من بەبێ شەراب هەڵناکەم ئەمرم
ناتوانم باری جەستەم هەڵگرم
ئەو ساتەم خۆشە ساقی بڵێ ها
ئەم پێکەش بگرە و نەتوانم بیگرم |
198 | من مەیی تاڵی کۆنە بێ وچان | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | من مەیی تاڵی کۆنە بێ وچان
ئەنۆشم شەوی جومعەی ڕەمەزان
ترێی حەڵاڵی خۆم کردە کووپە
ئەیکا بە شەراب تا نەیخۆم، یەزدان |
199 | من وازم لە مەی و مەستی نەهانی | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | من وازم لە مەی و مەستی نەهانی
لە بەر تەنگدەستی یا پەشیمانی
من مەیم ئەخوارد دڵخۆش بم ئێستاش
تۆ هاتییە ناو دڵ مەیم واز هانی |
200 | مەهێڵە خەفەت داکوتێ ڕیشەی | ئەحمەد شاڵی (1924-1977) | چوارینەکانی خەیام (وەرگێڕانی شاڵی) | مەهێڵە خەفەت داکوتێ ڕیشەی
ماتیی ڕۆژگارت بگرێ هەتا هەی
واز لە پیاڵەی مەی لە یار مەهێنە
بەر لەوەی مەرگ تێت خوڕێ هادەی |
Subsets and Splits
No saved queries yet
Save your SQL queries to embed, download, and access them later. Queries will appear here once saved.