Book,Page,LineNumber,Text
13,0444,001,อัสสาสปัสสาสะ. บทว่า อเนโช ชื่อว่า อเนชะ เพราะไม่มีกิเลสเป็นเครื่อง
13,0444,002,ไหวคือตัณหา. บทว่า สนฺติมารพฺภ ได้แก่ ปรารภอาศัยหมายเอาอนุปาทิ-
13,0444,003,เสสนิพพาน บทว่า ยํ กาลมกริ ผู้ใดได้กระทำกาละ. ท่านอธิบายว่า ผู้มี
13,0444,004,อายุ พระพุทธมุนี คือศาสดาของเราพระองค์ใด ทรงปรารภสันติว่า เราจัก
13,0444,005,ถึงสันติได้ทรงทำกาละแล้ว บัดนี้พระพุทธมุนีพระองค์นั้น มีจิตทั้งมั่นคงที่
13,0444,006,ไม่เกิดอัสสาสปัสสาสะ คือไม่มีไม่เป็นไป. บทว่า อสลฺลีเนน คือด้วยจิตไม่
13,0444,007,หดหู่ เบิกบานดีแล้วแล. บทว่า เวทนํ อชฺฌาวสยิ ทรงอดกลั้นเวทนาแล้ว
13,0444,008,คือไม่กระสับกระส่าย เป็นไปตามอำนาจของเวทนา. บทว่า วิโมกฺโข ได้แก่
13,0444,009,หลุดพ้นไม่ติดขัดด้วยธรรมอะไร ๆ ถึงความไม่มีบัญญัติ โดยประการทั้งปวง
13,0444,010,เป็นเช่นเดียวกับความดับของไฟที่โพลงแล้ว. ท่านกล่าวว่า ตทาสิ หมายเอา
13,0444,011,แผ่นดินไหวที่ท่านกล่าวไว้ในหนหลังอย่างนี้ว่า แผ่นดินใหญ่ไหวพร้อมกับ
13,0444,012,ปรินิพพาน. จริงอยู่ความไหวแห่งแผ่นดินนั้น ทำให้เกิดขนลุก และน่าสะพรึง
13,0444,013,กลัว. บทว่า สพฺพาการวรูเปเต แปลว่า เข้าถึงเหตุอันประเสริฐทั้งปวง.
13,0444,014,บทว่า อวีตราคา ได้แก่ ปุถุชน พระโสดาบัน และพระสกทาคามี.
13,0444,015,จริงอยู่ ปุถุชน พระโสดาบันและพระสกทาคามีเหล่านั้นยังละโทมนัสไม่ได้.
13,0444,016,เพราะฉะนั้น ท่านแม้เหล่านั้นประคองแขนทั้งสองคร่ำครวญ วางมือทั้งสอง
13,0444,017,ไว้เหนือศีรษะร้องไห้. เรื่องทั้งหมดพึงทราบโดยนัยก่อนนั่นแหละ.
13,0444,018,บทว่า อุชฺฌายนฺติ คือ เทวดายกโทษกล่าวอยู่ว่า พระผู้เป็นเจ้าทั้ง
13,0444,019,หลายไม่อาจอดกลั้นแม้ด้วยตนเองได้ จักปลอบโยนชนที่เหลือได้อย่างไร.
13,0444,020,บทว่า กถํ ภูตา ปน ภนฺเต อนุรุทฺธ ความว่า ท่านผู้เจริญ พวกเทวดา
13,0444,021,เป็นอย่างไร. พระอนุรุทธะกำหนดว่า เทวดาเหล่านั้นจะยับยั้งการปรินิพพาน
13,0444,022,ของพระศาสดาได้หรือ. ต่อมา เพื่อจะแสดงความเป็นไปของเทวดาเหล่านั้น
13,0444,023,พระเถระจึงกล่าวว่า สนฺตาวุโส เป็นต้น. คำนั้นมีข้อความที่กล่าวไว้แล้วทั้ง
13,0444,024,นั้น.