tripitaka-mbu / 13 /130556.csv
uisp's picture
add data
3c90236
Book,Page,LineNumber,Text
13,0556,001,ความว่า ธรรมอันพระอริยะ. พระผู้มีพระภาค คือ พระพุทธเจ้าทรงแสดงแล้ว.
13,0556,002,บทว่า <B>สุณาติ</B> ความว่า ธรรมที่ภิกษุและภิกษุณีเป็นต้น แสดงต่อพระพักตร์
13,0556,003,พระศาสดา ชื่อว่าฟังอยู่. บทว่า <B>โยนิโสมนสิกโรติ</B> ความว่า กระทำในใจ
13,0556,004,โดยอุบาย โดยคัลลอง โดยเหตุการณ์ ด้วยอำนาจ เป็นต้น ว่า ไม่เที่ยง.
13,0556,005,อธิบายว่า ภิกษุปรารภกรรมด้วยการกระทำไว้ในใจโดยแยบคาย ที่ท่านกล่าว
13,0556,006,อย่างนี้ว่า ชื่อว่า <B>โยนิโสมนสิการ</B> คือ การกระทำไว้ในใจโดยอุบาย
13,0556,007,การกระทำไว้ในใจโดยคัลลอง หรือ การระลึก การผูก การรวบรวมพร้อม
13,0556,008,แห่งจิต การกระทำไว้ในใจ โดยอนุโลมสัจจะ ในความไม่เที่ยงว่า ไม่เที่ยง
13,0556,009,ในความไม่สวยงามว่า ไม่สวยงาม ในทุกข์ว่า ทุกข์ ในความเป็นอนัตตาว่า
13,0556,010,เป็นอนัตตา นี้เรียกว่า โยนิโสมนสิการ. บทว่า <B>อสํสฏฺโ€</B> ความว่า ไม่
13,0556,011,คลุกคลีอยู่กับวัตถุกามบ้าง กิเลสกามบ้าง. บทว่า <B>อุปฺปชฺชติ สุขํ</B> ความว่า
13,0556,012,ปฐมฌานสุข ย่อมเกิดขึ้น. บทว่า <B>สุขา ภิยฺโย โสมนสฺสํ</B> ความว่า
13,0556,013,โสมนัสอื่น ๆ เพราะฌานสุขเป็นปัจจัยย่อมเกิดขึ้นแก่ผู้ออกจากสมาบัติ. บทว่า
13,0556,014,<B>ปมุทา</B> คือ ปีติ ซึ่งมีกำลังน้อย กว่าอาการของตุฏฐี. คำว่า <B>ปาโมชฺชํ</B>
13,0556,015,คือ ปีติและโสมนัสมีกำลัง. บทว่า <B>ป€โม โอกาสาธิคโม</B> ความว่า ปฐม
13,0556,016,ฌาน ข่มนิวรณห้า ถือโอกาสของตนดำรงอยู่ เพราะฉะนั้น ท่านจงกล่าวว่า
13,0556,017,<B>ป€โม โอกาสาธิคโม</B> (การบรรลุโอกาสอันแรก).
13,0556,018,ในบทว่า <B>โอฬาริกา</B> นั่น กายสังขารและวจีสังขารยังหยาบ จิตตสังขาร
13,0556,019,จะหยาบอย่างไร. เพราะจิตตสังขารยังไม่ละ. ก็กายสังขารย่อมละด้วยจตุถฌาน.
13,0556,020,วจีสังขารละด้วยทุติยฌาน. จิตตสังขารละด้วยนิโรธสมาบัติ. ครั้นกายสังขาร
13,0556,021,แล้วจีสังขารแม้ละแล้ว จิตตสังขารทั้งหลายนั้น ก็ตั้งอยู่ด้วยประการฉะนี้
13,0556,022,จึงเป็นโอฬาริกะ เพราะยังละไม่ได้ โดยยึดกายสังขารวจีสังขารที่ละได้แล้ว.
13,0556,023,บทว่า <B>สุขํ</B> ความว่า ผลสมาบัติสุขอันเกิดแต่จตุตถฌาน ซึ่งเกิดแก่ผู้ออกจาก