tripitaka-mbu / 13 /130515.csv
uisp's picture
add data
3c90236
Book,Page,LineNumber,Text
13,0515,001,โสมนัส. บทว่า <B>ปรมาย</B> ความว่า อุดมเพราะนำมาซึ่งความเลื่อมใสอย่างนี้.
13,0515,002,บทว่า <B>วณฺณโปกฺขรตาย</B> ความว่า เพราะวรรณงาม. บทว่า <B>สมนฺนาคตา</B>
13,0515,003,ความว่า เข้าถึงแล้ว. อีกประการหนึ่ง ชื่อว่า <B>อภิรูปา</B> เพราะไม่สูงนัก ไม่
13,0515,004,เตี้ยนัก. ชื่อว่า <B>ทัสสนียา</B> เพราะไม่ผอมนัก ไม่อ้วนนัก. ชื่อว่า <B>ปาสาทิกา< /B>
13,0515,005,เพราะไม่ดำนักไม่ขาวนัก. ชื่อว่า <B>ปรมาย วณฺณโปกฺขรตาย สมนฺนาคตา</B>
13,0515,006,เพราะก้าวล่วงวรรณมนุษย์ แต่ไม่ถึงวรรณทิพย์. จริงอยู่ แสงสว่างวรรณะของ
13,0515,007,พวกมนุษย์ ย่อมไม่เปล่งออกภายนอก. แต่ของเทพทั้งหลาย ย่อมเปล่งไปแม้ไกล.
13,0515,008,ส่วนแสงสว่างสรีระแห่งอิตถีรัตนะนั้น ย่อมยังประเทศประมาณสิบสองศอกให้
13,0515,009,สว่างได้. ก็ในบรรดาสมบัติมีไม่สูงนักเป็นต้น ของอิตถีรัตนะนั้น ท่านกล่าว
13,0515,010,อาโรหสมบัติ ด้วยคู่ที่หนึ่ง กล่าวปริณาหสมบัติ ด้วยคู่ที่สอง กล่าววรรณ-
13,0515,011,สมบัติด้วยคู่ที่สาม กล่าวความที่กายวิบัติด้วยกายวิบัติด้วยอาการหกประการนั่น.
13,0515,012,กล่าวกายสมบัติด้วยบทนี้ว่า <B>อติกฺกนฺตา มานุสวณฺณํ.</B> บทว่า <B>ตูลปิจุโน วา
13,0515,013,กปฺปาสปิจุโน วา</B> ความว่า ดุจปุยนุ่น หรือ ปุยฝ้าย แห่งกายสัมผัส ซึ่ง
13,0515,014,เอาไปวางไว้บนก้อนเนยใส แล้วแยกออกเจ็ดส่วน. บทว่า <B>สีเต</B> ความว่า
13,0515,015,อบอุ่น ในการที่พระราชาเย็น. บทว่า <B>อุณฺเห</B> ความว่า เย็น ในเวลาที่
13,0515,016,พระราชาร้อน. บทว่า <B>จนฺทนคนฺโธ</B> ความว่า กลิ่นจันทน์แดงอันประกอบด้วย
13,0515,017,ชาติสี่ชนิด ยังใหม่บดละเอียดดีตลอดกาล ย่อมระเหยออกจากกาย. บทว่า
13,0515,018,<B>อุปฺปลคนฺโธ</B> ความว่า กลิ่นหอมอย่างยิ่งแห่งนีลุบล ซึ่งบานแย้มขณะนั้น
13,0515,019,ย่อมพุ่งออกจากปากในเวลาไอหรือพูด. ก็เพื่อทรงแสดงอาจาระ อันสมควร
13,0515,020,แห่งสรีรสมบัติ ประกอบด้วยสัมผัสสมบัติและคันธสมบัติอย่างนี้ จึงตรัสว่า <B>ตํ
13,0515,021,โข ปน</B> เป็นต้น. ในอาจาระนั้น อิตถีรัตนะเห็นพระราชาแล้วลุกขึ้นก่อนทีเดียว
13,0515,022,จากอาสนะที่นั่ง เหมือนคนถูกไฟไหม้ เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่า <B>ปุพฺพุฏฺ€ายิน</B>
13,0515,023,ครั้นพระราชานั้นประทับนั่งแล้ว อิตถีรัตนะกระทำกิจมีพัดด้วยใบตาลเป็นต้น