| Book,Page,LineNumber,Text | |
| 13,0223,001,ผู้หลุดพ้นแล้วว่าไม่รู้อะไร ๆ. ด้วยเหตุนั้นแล ในที่สุดแห่งนัย แม้ ๘ อย่าง | |
| 13,0223,002,พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสว่า <B>ตํ กิสฺส เหตุ</B> ดังนี้. | |
| 13,0223,003,บทว่า <B>ยาวตานนฺท อธิวจนํ</B> ความว่า มีโวหาร กล่าวคือชื่อ | |
| 13,0223,004,ตราบใด. บทว่า <B>ยาวตา อธิวจนปโถ</B> คือเป็นทางแห่งชื่อเป็นไปอยู่ตราบใด. | |
| 13,0223,005,ขันธ์ อายตนะ หรือธาตุ ยังมีอยู่. ในที่ทั้งหมดมีนัยนี้. บทว่า <B>ปญฺญาวจรํ</B> | |
| 13,0223,006,คือขันธบัญจกที่กำหนดรู้ด้วยปัญญา. บทว่า <B>ตทภิญฺา</B> คือเพราะรู้ยิ่งวัฏฏะ | |
| 13,0223,007,นั้น. ด้วยเหตุเพียงเท่านี้พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงอะไร. ทรงแสดงอนุสนธิ | |
| 13,0223,008,ของบทว่าด้วยความยุ่งดุจด้ายของช่างหูก. | |
| 13,0223,009,บัดนี้ ผู้ที่ท่านกล่าวว่า ไม่บัญญัติ เพราะไปอยู่ ๆชื่อว่าหลุดพ้นจาก | |
| 13,0223,010,ส่วนทั้งสอง อนึ่ง ผู้ที่ท่านกล่าวว่าไม่พิจารณาเห็นเพราะไปอยู่ ๆ ชื่อว่าพ้น | |
| 13,0223,011,ด้วยปัญญา ฉะนั้น เพื่อทรงแสดงบทสรุปและชื่อของภิกษุทั้ง ๒ พวกที่กล่าว | |
| 13,0223,012,แล้วเหล่านั้นจึงตรัสคำเป็นอาทิว่า ดูก่อนอานนท์ วิญญาณฐิติเหล่านี้ ๗ อย่าง. | |
| 13,0223,013,ในบทเหล่านั้น บทว่า <B>สตฺตา</B> ท่านกล่าวด้วยสามารถปฏิสนธิ. | |
| 13,0223,014,วิญญาณฐิติ ๔ ท่านกล่าวไว้ด้วยสามารถแห่งอารมณ์ จักมาในสังคีติสูตร. | |
| 13,0223,015,ชื่อว่าวิญญาณฐิติ เพราะมีวิญญาณตั้งอยู่. บทว่า <B>วิญฺาณิติ</B> นี้เป็นชื่อของ | |
| 13,0223,016,ที่ตั้งอยู่แห่งวิญญาณ. บทว่า <B>เทฺว อายตนานิ</B> คือ ที่อยู่อาศัยและที่ตั้ง ๒. | |
| 13,0223,017,ก็บทว่า <B>อายตนะ</B> ในที่นี้ท่านประสงค์เอาที่อยู่อาศัย. ด้วยเหตุนั้นแล ท่าน | |
| 13,0223,018,จักกล่าวถึงอายตนะ ๒ คือ อสัญญีสัตตายตนะ ที่อยู่ของสัตว์ผู้ไม่มีสัญญา | |
| 13,0223,019,เนวสัญญานาสัญายตนะ ที่อยู่ของสัตว์มีสัญญาก็ไม่ใช่ไม่มีสัญญาก็ไม่ใช่. | |
| 13,0223,020,ถามว่า ก็เพราะเหตุไรท่านจึงถือเอาอายตนะนี้ทั้งหมด. ตอบว่า เพื่อควบคุม | |
| 13,0223,021,วัฏฏะ. จริงอยู่วัฏฏะย่อมไม่ถึงการควบคุมด้วยสามารถวิญญาณฐิติอันบริสุทธิ์ | |
| 13,0223,022,หรือด้วยสามารถอายตนะบริสุทธิ์ แต่ย่อมถึงการควบคุมด้วยสามารถภพกำเนิด | |
| 13,0223,023,คติและสัตตาวาส เพราะฉะนั้น ท่านจึงถือเอาอายตนะนี้ทั้งหมด. บัดนี้ พระ | |