13/130130.csv

Book,Page,LineNumber,Text
13,0130,001,วัยหนุ่ม  ตั้งอยู่ในปัจฉิมวัย.  บทว่า <B>ทิสฺวา</B>  ความว่า  พระกุมารแวดล้อมด้วย 
13,0130,002,หมู่พลประมาณกึ่งโยชน์ได้จัดอารักขาเป็นอย่างดี    เสด็จไปทอดพระเนตรเห็น
13,0130,003,บุรุษนั้นอันพรหมชั้นสุทธาวาส   และพรหมผู้เป็นขีณาสพแสดงปรากฏข้างหน้า
13,0130,004,รถด้วยอานุภาพของพระองค์ในโอกาสที่รถอยู่ข้างหน้าหมู่พลอยู่ข้างหลัง.  นัยว่า
13,0130,005,มหาพรหมชั้นสุทธาวาสดำริว่า   พระมหาบุรุษทรงติดในกามคุณทั้ง ๕  ดุจช้าง
13,0130,006,ติดหล่ม    เราจักยังสติให้เกิดแก่พระมหาบุรุษนั้นดังนี้      จึงได้แสดงบุรุษนั้น.
13,0130,007,อนึ่ง  ทั้งพระโพธิสัตว์และสารถีก็ทอดพระเนตรเห็นและเห็นบุรุษที่ท้าวมหา-
13,0130,008,พรหมแสดงไว้แล้วอย่างนี้นั้น. จริงอยู่  แม้พรหมทั้งหลายได้แสดงบุรุษนั้นก็เพื่อ
13,0130,009,ความไม่ประมาทของพระโพธิสัตว์   และเพื่อการสนทนาของสารถี.   พระกุมาร
13,0130,010,ตรัสถามว่า  ก็คนนี้เป็นอะไร.   สารถีทูลว่า  คนนี้เป็นคนแก่พระเจ้าข้า   ท่าน
13,0130,011,กล่าวไว้อย่างไร.      พระกุมารตรัสถามว่า   นี้แน่เราไม่เคยเห็นบุรุษเห็นปานนี้ 
13,0130,012,มาก่อนเลย.  บทว่า <B>เตนหิ</B>  ความว่า ถ้าเช่นนั้น   แม้เราก็จะพึงมีผมเห็นปานนี้ 
13,0130,013,มีกายเห็นปานนี้.  หลายบทว่า ถ้าเช่นนั้นสหายสารถี   วันนี้พอแล้วสำหรับภาค
13,0130,014,พื้นสวน   ความว่า  พระกุมารตรัสว่า  วันนี้เราพอแล้วสำหรับภาคพื้นสวนที่เรา
13,0130,015,เห็น เรากลับกันเถิดดังนี้   ทรงสลดพระทัยตรัสอนุรูปแก่ความสังเวช.   บทว่า
13,0130,016,<B>อนฺเตปุรํ  คโต</B>   ความว่า  พระกุมารทรงสละสตรีประทับนั่งพระองค์เดียวใน
13,0130,017,ห้องสิริ.  บทว่า  <B>ยตฺร  หิ  นาม</B> ความว่า เมื่อมีชาติ  ชราย่อมปรากฏ   จงตำหนิ
13,0130,018,เกลียดชังชาติ  ชาติ  ชื่อว่าเป็นสิ่งนี้เกลียด   เพราะเหตุนั้น พระกุมารประทับนั่ง
13,0130,019,ขุดรากของชาติ  ดุจถูกศรลูกแรกแทงพระทัยฉะนั้น.
13,0130,020,บทว่า  <B>สารถึ  อามนฺตาเปตฺวา</B> ความว่า  นัยว่า  พระราชาตั้งแต่พวก
13,0130,021,พราหมณ์นักพยากรณ์กราบทูล  ทรงเงี่ยพระโสตสดับอยู่ตลอดเวลา.  พระราชา
13,0130,022,ทรงสดับว่า  พระกุมารนั้นเสด็จประพาสพระอุทยาน   เสด็จกลับในระหว่างทาง
13,0130,023,จึงรับสั่งให้เรียกสารถีมา. ในบทว่า <B>มาเหวโข</B>   เป็นต้น ความว่า พระราชาทรง